بررسی عوامل موثر بر انگیزه علمی دانشجویان

مسئله ی تولید علم یکی از موضوعات بسیار مهمی است که در حال حاضر در کشورهای درحال توسعه به طور جدی مطرح می باشد.این مسئله ی مهم در جامعه ی ما نیز جای خود را پیدا کرده و مد نظر مسئولان و دانشمندان کشور قرار دارد.حال در میان سازمانها و مراکز مختلفی که در مسیر تولید علم سهم بسزایی دارند،نهاد آموزش عالی نقش برجسته تری را ایفا می کند.در حقیقت دانشگاه ها و مراکز آموزش عالی در کشور، باید با کمک نیروی انسانی خود که اساتید و دانشجویان هستند،چرخه ی علمی کشور را به سمت تولید بیشتر هدایت کنند.دانشجویان به عنوان راهبران آینده،باید از هم اکنون در مسیر تولید دانش قرار بگیرند و تمامی امکانات برای رشد علمی دانشجویان در دانشگاه فراهم شود.یکی از مهم ترین و ابتدایی ترین نیازهای دانشجویان در این مسیر،داشتن انگیزه علمی کافی برای فعالیت های علمی است. در این پژوهش،پژوهشگر به بررسی عوامل اثرگذار بر انگیزه ی علمی دانشجویان پرداخته تا با شناخت این عوامل و رفع آنها،انگیزه ی دانشجویان، را برطرف شود.جامعه ی پژوهشی مورد نظر،دانشجویان دانشگاه صنعتی خواجه نصیر الدین طوسی بودند که 12 نفر آنها بطور هدفمند به عنوان نمونه به پژوهشگر معرفی شدند.در این پژوهش برای مطالعه ی عمیق موضوع بر روی دانشجویان از روش کیفی استفاده و ابزار مصاحبه، برای جمع آوری اطلاعات جامع و دقیق به کار گرفته شد.پس از تحلیل محتوای مصاحبه ها، در مجموع عوامل اثرگذار بر انگیزه ی علمی دانشجویان از دیدگاه آنان، در سه دسته ی کلی قرار گرفتند:عوامل اثرگذار مربوط به اساتید، عوامل اثرگذار مربوط به دانشجویان هم دوره، عوامل اثرگذار مربوط به محیط و امکانات آموزشی.در هرکدام از این سه قسمت دانشجویان به عوامل اثرگذاری اشاره داشتند که موجب ایجاد،افزایش و یا کاهش انگیزه می شد.انگیزه ی استاد، به عنوان اثرگذارترین عامل در اولویت اول قرار گرفت.پس از آن به ترتیب شیوه ی تدریس استاد،نحوه ی برخورد و ارتباط استاد با دانشجو،سیستم ارزشیابی و نمره دهی استاد،نظارت استاد بر عملکرد دانشجویان،انگیزه ی سایر دانشجویان،سطح علمی استاد،شیوه های تشویقی و امکانات و استانداردهای فضای آموزشی در اولویت های بعدی قرار گرفتند.